قولنامه چیست؟ ⁉️| انواع قولنامه 📜| تنظیم قراداد قولنامه 📝

آیا می دانید قولنامه چیست؟

در زمان خرید ملک یا زمین در بهترین مناطق استان مازندران و سایر نقاط، یکی از مهم‌ترین اسنادی که باید تنظیم شود، قولنامه یا سند موقت ملک است. اما قولنامه دقیقاً چیست؟ چه مفاد و مواردی باید در آن درج شود؟ و چند نوع قولنامه وجود دارد؟ نداشتن قولنامه چه پیامدهایی را به همراه دارد؟ قبل از هر معامله‌ای، خریدار معمولاً از ملک بازدید می‌کند و در صورت رضایت، این موضوع را به مشاور املاک معتبر اطلاع می‌دهد. سپس، مشاور املاک قراردادی بین فروشنده و خریدار تنظیم می‌ کند که به آن قولنامه می‌ گویند. برای آشنایی دقیق‌تر با مفهوم قولنامه و جزئیات آن، با مجله سرمایه گذاری ویلا سرخرود همراه باشید.

📝 قولنامه چیست؟

قولنامه از ترکیب دو واژه “قول” و “نامه” تشکیل شده و معنای آن از همین ترکیب کاملاً واضح است. این سند نوعی قرارداد است که در آن، طرفین توافق می‌کنند در آینده مشخص، تعهدات خود را در زمینه معامله به انجام برسانند. در واقع، قولنامه به‌عنوان مدرکی برای ضمانت اجرای یک معامله عمل می‌کند که بر اساس آن دو طرف متعهد می‌شوند در تاریخ معینی، به وعده خود مبنی بر انتقال مالکیت پایبند باشند.

بیشتر بخوانید: سند اوقافی چیست؟

🧾 مفاد قولنامه

مفاد قولنامه به تعهدات و شرایطی اطلاق می‌شود که طرفین معامله موظف به رعایت آن‌ها هستند. این تعهدات معمولاً شامل توافق حضور در دفترخانه و نهایی‌سازی معامله در زمان مشخص است. اگر هر یک از طرفین به دلایلی در تاریخ تعیین‌شده از انجام معامله خودداری کند، باید مبلغی را به‌عنوان “وجه التزام” به طرف مقابل بپردازد. با این حال، طرفی که به دنبال دریافت وجه التزام است، باید تمام تعهدات خود را به‌طور کامل انجام داده باشد. در نتیجه، آگاهی از قوانین فسخ قرارداد و شرایطی که امکان فسخ معامله را فراهم می‌آورد، برای هر دو طرف ضروری است.

بیشتر بخوانید: مبایعه نامه بهتر است یا قولنامه؟

✅ نکات کلیدی و شیوه حرفه‌ ای تنظیم قولنامه

تنظیم قولنامه یکی از مراحل حیاتی در خرید و فروش ملک است که به درستی باید انجام شود. مهم‌ترین بخش‌های قولنامه شامل اطلاعات خریدار، فروشنده، و ملک مورد معامله است. همچنین، زمان شروع و پایان معامله و مبلغی به عنوان حق فسخ در صورت بروز شرایط خاص، در قولنامه ذکر می‌شود. شرایط خاص شامل مواردی است که طبق آن، خریدار یا فروشنده می‌توانند به‌طور قانونی معامله را فسخ کنند. برای مثال، اگر ملک از نظر مشخصات با سند ثبت شده مطابقت نداشته باشد، خریدار می‌تواند معامله را فسخ کند. همچنین، اگر خریدار نتواند مبلغ تعیین شده را در زمان مقرر پرداخت کند، فروشنده حق فسخ معامله را دارد.

📃 تنظیم قولنامه به صورت حرفه‌ ای

برای تنظیم قولنامه به‌طور حرفه‌ای و معتبر، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. استفاده از سربرگ رسمی: قولنامه‌ها معمولاً بر روی سربرگ رسمی مشاورین املاک تنظیم می‌شود. هرچند قولنامه‌های دستی نیز می‌توانند در دادگاه معتبر باشند، به شرطی که اطلاعات به‌طور کامل، صحیح و خوانا نوشته شده و به امضای شهود رسیده باشد. در صورت عدم امضای شهود، قولنامه می‌تواند با اثبات غیر جعلی بودن، معتبر شناخته شود.

2. مراجعه به مشاور املاک با مجوز: خریدار و فروشنده باید به مشاور املاک دارای مجوز رسمی مراجعه کنند.

3. استعلام ملک: خریدار باید از وضعیت ملک مورد معامله استعلام بگیرد تا از عدم وجود مشکلاتی مانند فروش به چندین نفر یا عدم وجود واقعی ملک اطمینان حاصل کند. همچنین باید بررسی شود که ملک موروثی یا توقیفی نباشد.

4. جزئیات پرداخت: تمام جزئیات پرداخت، چه به صورت نقد و چه چک، باید به‌دقت در قولنامه قید شود تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

5. وجود شاهد: وجود شاهد برای عقد قولنامه ضروری است تا در صورت بروز مشکل، شهادت دهند. شاهدان می‌توانند صاحب بنگاه یا افراد مورد اعتماد دیگری باشند.

6. تعداد نسخه‌ها: قولنامه باید در سه نسخه تنظیم شود؛ دو نسخه برای طرفین و یک نسخه برای مشاور املاک.

7. احراز مالکیت: فروشنده باید مالک واقعی ملک باشد و در صورت نمایندگی، وکالت‌نامه معتبر داشته باشد. اگر ملک موروثی است، باید گواهی انحصار وراثت ارائه شود.

مثال

برای مثال، اگر شما قصد خرید ویلا در سرخرود را دارید و می‌خواهید در شهر سرخرود معامله کنید، ضروری است که تمام نکات فوق را در تنظیم قولنامه رعایت کنید. به عنوان مثال، اگر در قولنامه قید شده که فروشنده باید ملک را تا تاریخ معین به شما منتقل کند، اما ملک از نظر مشخصات با سند ثبت شده مطابقت نداشته باشد، شما می‌توانید بر اساس شرایط ذکر شده در قولنامه، معامله را فسخ کنید و وجه التزام مربوطه را دریافت کنید. همچنین، اگر شما به‌عنوان خریدار نتوانید مبلغ توافق‌شده را در زمان مقرر پرداخت کنید، فروشنده حق دارد معامله را فسخ کرده و مبلغ وجه التزام را مطالبه کند.

♻️ انواع قولنامه

قولنامه‌ها بسته به نوع مال مورد معامله و شرایط خاص آن، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. هر نوع قولنامه نیاز به متن و مدارک متفاوتی دارد تا به‌طور دقیق و قانونی معامله را تنظیم کند. در ادامه، انواع مختلف قولنامه‌ها معرفی شده‌اند:

1. قولنامه اجاره خانه: مشابه با قولنامه اجاره مغازه، ولی مختص اجاره خانه یا آپارتمان.

2. قولنامه اجاره مغازه: شامل شرایط و جزئیات مربوط به اجاره مغازه، از جمله مدت اجاره و مبلغ آن.

3. قولنامه دستی: قولنامه‌ای که به‌طور دستی و بدون استفاده از سربرگ‌های رسمی تنظیم می‌شود، اما باید شامل تمام جزئیات دقیق باشد.

4. قولنامه زمین قابل ساخت و زراعی: این نوع قولنامه شامل مشخصات کامل زمین، از جمله نوع کاربری، متراژ و محدودیت‌های قانونی است.
5. قولنامه ماشین و خودرو: در این قولنامه، اطلاعات دقیقی از جمله برند، مدل، رنگ، سال ساخت و مشخصات فنی خودرو درج می‌شود.
6. قولنامه موتورسیکلت: مشابه با قولنامه خودرو، اطلاعات موتورسیکلت شامل برند، مدل و مشخصات فنی در این قولنامه ثبت می‌شود.
7. قولنامه خانه و آپارتمان: برای معاملات ملکی، اطلاعاتی چون متراژ، مشاعات، فضاهای مشترک و وضعیت قانونی ملک ذکر می‌شود.
8. قولنامه اجاره و رهن: این نوع قولنامه برای تنظیم شرایط اجاره و رهن ملک، شامل مبلغ اجاره، مدت زمان و شرایط ویژه تنظیم می‌شود.

✔️ اهمیت آشنایی با انواع قولنامه

قبل از هر گونه معامله، ضروری است که با انواع مختلف قولنامه و مفاد آن آشنا شوید. برای مثال، هنگام تنظیم قولنامه اجاره، باید موارد خاصی مانند مبلغ اجاره، مدت زمان و شرایط دیگر به‌دقت بررسی و در قرارداد درج شود.

مثال

برای درک بهتر، فرض کنید شما قصد خرید ویلا در بیشه کلا، را دارید. در این مورد، نوع قولنامه‌ای که نیاز دارید، قولنامه خرید ویلا است. این قولنامه باید شامل تمام جزئیات مربوط به ویلا، از جمله متراژ، ویژگی‌های خاص، و وضعیت قانونی ملک باشد. اگر فروشنده نتواند ملک را به شما منتقل کند یا مشخصات ویلا با اطلاعات ثبت‌شده مطابقت نداشته باشد، شما می‌توانید بر اساس شرایط قولنامه، اقدام به فسخ معامله کنید و وجه التزام مربوطه را دریافت نمایید. همچنین، در صورت عدم پرداخت مبلغ مورد نظر از سوی شما، فروشنده حق دارد معامله را فسخ کرده و مبلغ وجه التزام را مطالبه کند.