رهن و اجاره چیست؟ ⁉️| بررسی کامل تفاوت های رهن و اجاره ✔️
فهرست عناوین
رهن و اجاره چیست؟
رهن و اجاره دو روش متداول برای استفاده از یک ملک مسکونی هستند. در ادامه به تفاوت‌ها و نکات کلیدی هر کدام اشاره می‌کنیم:
1. رهن ملک: رهن به معنای پرداخت مبلغی به مالک است که به عنوان تضمین در قرارداد اجاره استفاده می‌شود. این مبلغ، که به آن “رهن” می‌گویند، معمولاً در ابتدا و به صورت یکجا به مالک پرداخت می‌شود. رهن به مالک اطمینان می‌دهد که در صورت تخلف مستاجر از شرایط قرارداد، مبلغ رهن جبران خسارت خواهد بود. این مبلغ می‌تواند ثابت یا درصدی از ارزش کل ملک باشد.
2. اجاره ملک: اجاره به معنای پرداخت هزینه ای ماهانه برای استفاده از یک ملک مسکونی است. مستاجر هر ماه مبلغی را به عنوان اجاره به مالک پرداخت می‌کند. شرایط اجاره، مانند مدت زمان قرارداد، مبلغ اجاره، و شرایط دیگر، در قرارداد اجاره تعیین می‌شوند.
🔄 تفاوت های کلیدی بین رهن و اجاره
1. مالکیت ملک: در هر دو حالت رهن و اجاره خانه در شهر سرخرود، مالکیت قانونی ملک همچنان با مالک باقی می‌ماند. اما در رهن، مستاجر مبلغی به عنوان تضمین به مالک می‌پردازد و در اجاره، تنها حق استفاده از ملک را دارد.
2. مدت زمان: قراردادهای رهن معمولاً برای دوره های طولانی تری مانند چند سال بسته می‌شوند. در مقابل، اجاره بیشتر برای دوره های کوتاه تر مثل یک سال است و امکان تمدید دارد.
3. پرداخت مبلغ: در رهن، مستاجر مبلغی را به عنوان رهن به صورت یکجا به مالک پرداخت می کند، در حالی که در اجاره، مبلغ به صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
4. تعهدات نگهداری: در رهن، مسئولیت نگهداری و تعمیرات عمده بر عهده مالک است. اما در اجاره، مستاجر وظیفه دارد تعمیرات روزمره و نگهداری ملک را انجام دهد.
فرض کنید در شهر سرخرود قصد رهن یا اجاره خانه‌ای دارید. اگر خانه را رهن کنید، باید مبلغی قابل توجه به عنوان رهن به مالک بدهید و دیگر نیاز به پرداخت ماهانه اجاره ندارید. اما اگر خانه را اجاره کنید، باید هر ماه مبلغی به عنوان اجاره به مالک بپردازید و در این صورت، مسئولیت تعمیرات جزئی خانه نیز با شما خواهد بود.
⁉️ رهن کامل چیست؟
گاهی اوقات، صاحب خانه به پول نیاز فوری پیدا می‌کند شاید بدهی سنگینی دارد، یا در یک پروژه سرمایه گذاری کرده و برای مدت کوتاهی به مبلغی بزرگ نیاز دارد. اما نمی‌خواهد ملک خود را بفروشد در چنین شرایطی، معمولاً مالک ها به دنبال مستاجری می گردند تا ملکشان را «رهن کامل» دهند.
رهن کامل به نوعی اجاره گفته می‌شود که در آن مستاجر در زمان عقد قرارداد، مبلغ قابل توجهی را به عنوان رهن به مالک پرداخت می‌کند. در این حالت، مستاجر دیگر نیازی به پرداخت اجاره ماهانه ندارد. این مبلغ تا پایان قرارداد نزد مالک باقی می‌ماند و در پایان قرارداد به مستاجر بازگردانده می‌شود.
❓ آیا رهن کامل انتخاب مناسبی است؟
اگر نمی‌خواهید دغدغه پرداخت اجاره ماهانه را داشته باشید، رهن کامل می‌تواند گزینه مناسبی باشد. با انتخاب رهن کامل، از استرس پرداخت‌های ماهانه خلاص می‌شوید. اما باید به خاطر داشته باشید که گزینه‌های رهن کامل به دلیل مبلغ بالای آن‌ها محدودتر هستند و ممکن است نتوانید خانه‌ای با شرایط دلخواهتان پیدا کنید. این موضوع همچنین به وضعیت بازار مسکن هم بستگی دارد.
در مورد قیمت رهن کامل، هرچند که معمولاً یک نرخ مشخص و عرفی وجود دارد، اما نباید اصرار داشته باشید که حتماً به قیمت عرف بازار خانه‌ای را رهن کنید. گاهی ممکن است حتی با چانه زنی، مالک حاضر به کاهش مبلغ رهن به حد عرف بازار نباشد. در چنین مواقعی، اصرار بر کاهش قیمت به عرف بازار ممکن است باعث شود که فرصت‌های خوبی را از دست بدهید.
باید به خاطر داشته باشید که گاهی شرایط شما یا ویژگی‌های خاص یک ملک به گونه‌ای است که پرداخت مبلغی بیشتر از عرف بازار هم ارزش آن را دارد. پس علاوه بر قیمت‌های معمول، وضعیت خودتان و شرایط ملک را نیز در تصمیم‌گیری مد نظر قرار دهید.
✔️❌ مزایا و معایب رهن کامل
رهن کامل برای مستاجر مزیت هایی دارد؛ زیرا نیازی به پرداخت ماهانه اجاره نیست و در پایان قرارداد، کل مبلغ رهن به او برمی‌گردد. اما از طرف دیگر، این نوع قرارداد مثل یک شمشیر دو لبه است. ممکن است در زمان تخلیه خانه، مالک توان بازگرداندن مبلغ رهن را نداشته باشد، که این می‌تواند برای مستاجر چالش برانگیز باشد. در چنین مواقعی، مستاجر فرصت بیشتری برای مذاکره در مورد تمدید قرارداد یا افزایش مبلغ رهن دارد. اما اگر مستاجر قصد ترک ملک را داشته باشد و مالک نتواند مبلغ رهن را به او بازگرداند، مشکلاتی ایجاد خواهد شد.
فرض کنید در شهر فریدونکنار به دنبال رهن و اجاره خانه هستید و تصمیم به رهن کامل می گیرید. شما مبلغ زیادی را به مالک پرداخت می‌کنید و در طول قرارداد دیگر نیازی به پرداخت اجاره ماهانه ندارید. اما اگر پس از مدتی بخواهید ملک را ترک کنید و مالکپول رهن شما را خرج کرده باشد، ممکن است در پس گرفتن پولتان به مشکل بر بخورید.
✔️ نکته مهم رهن
پیش از عقد قرارداد رهن کامل، همه جوانب خانه مورد نظر را با دقت بررسی کنید، زیرا فسخ این نوع قراردادها معمولاً دشوارتر از قراردادهای اجاره است. همچنین به خاطر داشته باشید که بسیاری از مالکان تمایلی به ارائه ملک به صورت رهن کامل ندارند و اغلب ملک‌ها در بازار به صورت اجاره یا ترکیبی از اجاره و رهن عرضه می‌شوند.
🤳🏻 محاسبه حق کمیسیون برای رهن ملک
برای محاسبه حق کمیسیون املاک برای رهن ملک، ابتدا مبلغ رهن به اجاره تبدیل می‌شود. به این ترتیب، هر یک میلیون تومان از مبلغ رهن در سی هزار تومان ضرب می‌شود. سپس بیست و پنج درصد از مبلغ به‌دست‌آمده به‌علاوه نه درصد مالیات، به عنوان حق کمیسیون دریافت می‌شود.
مثال: فرض کنید مبلغ رهن خانه در شهر محمودآباد ۵۰ میلیون تومان است.
- تبدیل مبلغ رهن به اجاره : 50 میلیون تومان × 30,000 = 1,500,000 تومان
- محاسبه ۲۵ درصد از مبلغ اجاره : 1,500,000×0.25= 375,000 تومان
- محاسبه ۹ درصد مالیات بر کمیسیون : 375,000×0.09= 33,750 تومان
- مجموع حق کمیسیون و مالیات : 375,000+33,750= 408,750 تومان
هر یک از طرفین باید مبلغی حدود ۴۰۸,۷۵۰ تومان به‌عنوان حق کمیسیون پرداخت کنند. با یادگیری این محاسبات، می‌توانید به راحتی میزان کمیسیون را پیش از معامله محاسبه کرده و برنامه‌ریزی مالی بهتری داشته باشید.
📝 نکات کلیدی اجاره آپارتمان
اجاره آپارتمان مناسب نیاز به دقت و بررسی های فراوان دارد. در ادامه نکات مهمی برای اجاره آپارتمان و رهن ملک ارائه شده است:
- بررسی محله: شرایط محله از جمله شلوغی و خدمات عمومی را بررسی کنید.
- پرس و جو از همسایه ها: از همسایه‌ها درباره اخلاق مالک و وضعیت ملک بپرسید.
- نورگیر بودن: آپارتمانی با نورگیر مناسب انتخاب کنید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید.
- سیستم حرارتی و برودتی: سیستم‌های حرارتی و برودتی اختصاصی را در نظر بگیرید.
- کنتورهای مجزا: سعی کنید خانه‌ای با کنتورهای مجزا برای گاز، آب و برق انتخاب کنید.
- بازدید از آپارتمان: بهتر است آپارتمان خالی از مستاجر باشد تا بتوانید از تمامی مشکلات احتمالی مطلع شوید.
- ساعات مختلف روز: آپارتمان را در ساعات مختلف روز بازدید کنید تا از وضعیت ترافیک و شلوغی آگاه شوید.
✅ راهنمای قدم به قدم اجاره آپارتمان
- تخلیه خانه قبلی: یک ماه قبل از اتمام قرارداد با مالک قبلی موضوع تخلیه را مطرح کنید. ممکن است دریافت ودیعه به تأخیر بیفتد، بنابراین باید برنامه‌ریزی مالی مناسبی داشته باشید.
- تنظیم قرارداد: مقدار کمیسیون قانونی برای اجاره آپارتمان یک چهارم مبلغ اجاره است. اطمینان حاصل کنید که کمیسیون بیشتر از این میزان نباشد و از مشاوران املاک رسید دریافت کنید.
- جریمه دیرکرد: در صورت عدم تخلیه به‌موقع یا عدم پرداخت ودیعه، جریمه دیرکرد باید بر اساس مبلغ اجاره محاسبه شود. به‌طور معمول، جریمه روزانه حدود ۲۰ درصد اجاره ماهیانه است.
